Dünyanın Yedi Harikası Nedir?

Dünyanın yedi harikası tamamı insanın emeği, çabası sonucu ortaya çıkmış olağanüstü yapı ya da yapıtları içeren bir listedir.

Antik dünyanın yedi harikası olarak da bilinen bu liste son halini aldığı tarih oldukça eski. İlk olarak MÖ 5. yüzyılda tarihçi Heredot tarafından ortaya atılan kavram, MÖ 4. yüzyılda Sidonlu Antipatros tarafından ilk olarak “Dünyanın yedi harikası üzerine” adlı eserle oluşturuldu. Günümüzde geçerli kabul edilen Yedi Harika listesi, MÖ 2. yüzyılda son şeklini aldı.

Keops Piramidi – Mısır

Keops Piramidi ya da Büyük Piramit, Mısır, Kahire’de bulunan Gize mezar kentindeki üç anıtsal piramitten en eski ve en büyük olanıdır. MÖ 2551-2560 yılları civarında yapıldığı tahmin edilen piramidin Mısır firavunu Khufu adına inşa edilen anıtsal bir mezar olduğu düşünülmektedir.

Yapımının 14 ile 20 yıl arası sürdüğü sanılan piramit, 20. yüzyılın başlarına kadar dünya üzerinde insan yapımı en büyük yapı olarak kabul ediliyordu. 4000 yıl boyunca yükseklik rekoru kırılamamış piramidin yapımında kullanılan taş blokların nasıl taşındığı, piramidin nasıl inşa edildiği hakkında varsayımlar olsa da bu konu hala gizemini koruyor.

Antik dünyanın yedi harikasından günümüze ulaşan tek mimari yapı olan Keops Piramidi gizemli ve ihtişamlı yapısı ile turistleri kendisine çekiyor.

Babil’in Asma Bahçeleri – Irak

Irak’ın Babil eyaletine bağlı Hille yakınlarında yer aldığı düşünülen Babil’in Asma Bahçeleri, dünyanın yedi harikasında yer alan yapılar arasında yeri tam olarak belirlenememiş tek yapı.

MÖ 600’lü yıllarda Babil Kralı II. Nebukadnezar’ın eşi için yaptırdığı düşünülen yapı çamur tuğlalardan inşa edilmiş büyük yeşil bir dağa benzeyen çok çeşitli ağaçlar, çalılar ve asmalar içeren teras biçiminde bir dizi bahçeden oluştuğu tahmin ediliyor.

Artemis Tapınağı – Türkiye

Diana Tapınağı olarak da adlandırılan bu yapı Tanrıça Artemis’e adanmış, tamamen mermerden yapılmış, MÖ 550 yıllarına tarihlenen bir yapı.

İzmir’in Selçuk ilçesinde bulunan Efes Antik Kenti yakınlarında bulanan tapınaktan günümüze ne yazık ki sadece iki mermer parçası kalmıştır. Türkiye’de yer alan dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı’nın yapımının 120 yıl sürdüğü tahmin ediliyor.

Zeus Heykeli – Yunanistan

Yunanistan’ın en yüksek dağı ve Yunan mitolojisinde tanrıların evi olarak kabul edilen Olimpos Dağı’nda, Zeus Tapınağı için Antik Yunan’ın dünyaca ünlü heykeltıraşı Fidias tarafından yapılan Zeus heykelinin 13 metrelik devasa bir heykel olduğu tahmin ediliyor.

Tanrı Zeus’u otururken betimleyen, altın ve fildişi gibi malzemelerin kullanıldığı heykelin yapımı MÖ 400’lü yıllara tarihleniyor. Olimpiyat oyunları, 391 yılında Theodosius tarafından putperestlik gerekçesiyle yasaklanınca Zeus Tapınağı da ziyaretten men ediliyor ve heykel Atina’nın ileri gelenleri tarafından, yeni kurulan Konstantinopolis’e taşınıyor ancak 462 yılındaki büyük yangında yok oluyor.

Olimpos’ta 1829’da Fransızlar tarafından yapılan kazıda bulunan heykele ait bazı parçalar ise günümüzde Paris’te yer alan Louvre Müzesi’nde sergilenmektedir.

Halikarnas Mozolesi – Türkiye

Dünyanın yedi harikası listesinde yer alan ve Türkiye’de bulunan iki eserden biri olan Halikarnas Mozolesi, Muğla’nın Bodrum ilçesinde bulunuyor.

Karia Kralı Mausolos adına karısı ve kız kardeşi Artemisia tarafından yaptırılan anıt mezar, Yunan ve Mısır mimarilerinin özelliklerini taşıyan oldukça büyük bir yapı. Bu nedenle daha sonra yaptırılan aynı stildeki tüm yapılara da kralın isminden yola çıkılarak mozole denmiş.

15. yüzyıldaki büyük depremde zarar gördüğü düşünülen mozole, bölgeye gelen Saint Jean Şövalyeleri tarafından yıkıntı halinde bulunuyor. Şövalyeler mozolenin taşlarını Bodrum Kalesi’nin yapımında kullanıyor. Bu yüzden Halikarnas Mozolesi’nin kalıntıları çoğunlukla eksik ve mozole alanı açık hava müzesi olarak ziyaret edilebiliyor.⁶

Rodos Heykeli – Yunanistan

Yunanistan’ın Rodos Adası’nda liman girişinde yer alan güneş tanrısı Helios’a adanmış heykelin 32 metre yüksekliğinde ve tunçtan yapıldığı düşünülmekte. MÖ 305’te Makedonyalı Antigonitler Rodos’a saldırıyor ve bu kuşatma 1 yıl sürüyor. MÖ 304’te barışın sağlanmasıyla Rodoslular, tanrılara şükranlarını sunmak için bir heykel yaptırıyor.

Yapımı 12 yıl süren heykel, MÖ 225 veya 226’daki bir depremde yıkılıyor. Bu nedenle Rodos heykelinin çizimleri o dönemin anlatılarından yola çıkılarak oluşturmuştur. Bu heykelin esin kaynağı olduğu ünlü bir diğer heykel ise Fransız heykeltıraş Frederic Auguste Bartholdi tarafından yapılan ve New York’ta bulunan Özgürlük Heykeli’dir.

İskenderiye Feneri – Mısır

Mısır’ın İskenderiye şehrinde inşa edilmiş ancak günümüze kadar ulaşamamış fener, 135 metrelik yüksekliği ile tarihteki en yüksek fener olma özelliğini taşıyor. MÖ 285-246 yılları arasında İskenderiye Limanı’nın karşısındaki Pharos Adası üzerine yaptırılan fenerin üst kısmı MS 955 yılında bir deprem ve fırtınada kopuyor, fenerin gövde kısmı da 1302’de başka bir depremde yıkılıyor. 1500 yılında ise bu yapıya ait kalıntılar tamamen yok oluyor. Fener, üzerine inşa edildiği adadan dolayı Pharos olarak anılmış ve bu kelime birçok dile yerleşmiş. İspanyolca, Fransızca ve İtalyancada Pharos, deniz feneri anlamına gelmekte.

Yazar Hakkında

Büşra Arda

bbusraarda@gmail.com

1. Nina – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=282496[↩]
2. Allan Gluck – Allan Gluck, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=85649565[↩]
3. FDV – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=65764603[↩]
4. Maerten van Heemskerck – Please, put da source here, Kamu Malı, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=877808[↩]
5. Nevit Dilmen (talk) – Kendi çekimim, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1327487[↩]
6. https://www.enuygun.com/bilgi/dunyanin-7-yeni-harikasi/#dunyanin-yeni-7-harikasi-8[↩]
7. Auction catalog from Karamitsos, Kamu Malı, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=14740750[↩]
8. No machine-readable author provided. Dawidbernard~commonswiki assumed (based on copyright claims). – No machine-readable source provided. Own work assumed (based on copyright claims)., Kamu Malı, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1572094[↩]